Wyprzedaże - szanse czy przekręty naszych czasów?
Komentuje dr hab. Robert Kozielski, prof. UŁ*
Wyprzedaże, np. noworoczne, wpisały się na stałe w handlowy pejzaż naszego kraju. Dla niektórych są szansą na zakup ciekawych produktów w okazyjnych cenach, a dla innych stanowią przekleństwo początku każdego roku, które udowadnia jak bardzo nabrani zostali Ci, którzy kupowali w okresie przed Bożym Narodzeniem. I jednym, i drugim nasuwa się pytanie – jaka jest prawdziwa cena i wartość nabywanych produktów?
Badania pokazują, że ok. 90% decyzji zakupowych to decyzje podejmowane emocjonalnie. Mimo tego, że większość z nas jest przekonanych, że nasze decyzje mają racjonalne podstawy i dokonujemy świadomych decyzji, rzeczywistość jest odmienna. Dotyczy to zresztą każdego obszaru naszego życia.
Na przykład ludzie chętniej decydują się na operację, która daje 90% szans powodzenia, niż na tę, w której jest 10% ryzyka, że się nie uda. Nie chcemy płacić 10 złotych za colę w samolocie, ale spokojnie wydamy 30 na popcorn i colę w kinie. Jesteśmy, jako ludzie, ale i jako klienci, pełni sprzeczności i paradoksów. Na przykład jedynie 35% zakupów dokonywanych w supermarketach to zakupy wcześniej zaplanowanych marek, a lek przeciwbólowy za 5 złotych, mimo, że oparty na tej samej substancji czynnej, będzie w opinii klientów bardziej skuteczny niż ten za 2 złote. Te właśnie słabości wykorzystują firmy, aby skłaniać nas do zakupów. Z pewnością każdy z nas nie jeden raz po powrocie do domu zastanawiał się nad powodami zakupu produktów, których nie tylko nie planował kupić, ale w rzeczywistości nawet nie potrzebował.
Mimo tych, mało pocieszających informacji, warto podkreślić, że wyprzedaże były, są i będą oraz mają swoje dobre strony, zarówno dla klientów, jak i firm. Firmom dają nie tylko możliwość osiągania wysokich przychodów (mimo niższych cen – działa tutaj prawo skali), ale także tworzą szansę przyciągnięcia nowych klientów i realizowania sprzedaży wiązanych. Z punktu widzenia klientów to okazja na znalezienie dobrych produktów za rozsądne pieniądze czy wypróbowanie nowych produktów przy niższych kosztach.
Głównym problemem wyprzedaży, który niszczy korzyści z niej płynące, jest traktowanie przez firmy tego okresu wyłącznie jako sposobu na czyszczenie magazynów, redukcję strat, czy odzyskanie zamrożonych w towarach środków finansowych. Takie podejście skutkuje tym, że nie są ważne koszty tych działań, a liczy się cel. W efekcie często niezauważane na pierwszy rzut oka koszty w długim okresie są zdecydowanie wyższe – niezadowoleni klienci, zwroty produktów, negatywne wpisy na forach społecznościowych itp. Co więcej, znana zasada, że jeden niezadowolony klient powie o tym jedenastu, skutkuje jeszcze znaczniejszymi zniszczeniami w fundamentach nie tylko rozwoju, ale i istnienia organizacji.
Jak ze wszystkim, potrzebna jest równowaga. Wyprzedaże są potrzebne tak samo jak reklama czy wprowadzanie nowych produktów. Czasem nas irytują i denerwują, ale mają też swoje zalety. Najważniejsze, aby na koniec bilans wyszedł na plus.
Dane dot. podejmowania decyzji, zakupów i wyboru produktów: M. Lindstrom (2010), F. Shane (2003), D. Ariely (2009).
*dr hab. Robert Kozielski, prof. UŁ – specjalizuje się w strategiach rynkowych przedsiębiorstw, analizach strategicznych i ocenie efektywności działań marketingowych organizacji. Uzyskał tytuł Chartered Marketer wydawany przez The Chartered Institute of Marketing w Londynie – największą i najstarszą na świecie instytucję szkoleniowo-konsultingową specjalizującą się w dziedzinie marketingu. Autor ponad 100 publikacji książkowych i artykułów
z zakresu działalności rynkowej, wydawanych w Polsce i za granicą. W ciągu dwudziestoletniej pracy szkoleniowo-konsultacyjnej pracował m.in. z takimi firmami jak Unilever, Microsoft, Hewlett-Packard, Merck, Danone, Johson&Johnson, Bayer, mBank, Aflofarm, Telekomunikacja Polska S.A., Polpharma, Merck, Abbott, BRE Bank, LOTOS.
Podobne artykuły
-
Finanse /
Medycyna w WST w Katowicach z preferencyjnym kredytem!
Ministerstwo Zdrowia wraz z Bankiem Gospodarstwa Krajowego, uruchomiło Fundusz Kredytowania Studiów Medycznych. Preferencyjne kredyty od 18 lip...
-
Finanse /
Finansowy poradnik „pierwszaka”
Październik coraz bliżej. Dla studentów pierwszego roku to nie tylko start kolejnego etapu nauki, moment wyprowadzki z rodzinnego domu, ale r&o...
-
Finanse /
Jak mądrze zarządzać finansami na studiach? Poradnik dla „pierwszaka”
Już za moment październik, a wraz z nim kolejne roczniki czeka rozpoczęcie ważnego etapu w życiu, jakim są studia. Dla wielu młodych-dorosłych ten mom...
-
Finanse /
Program stypendialny „Dream NEW”
Największy program stypendialny Initiative for Transparency in Educational Grants - Program „Dream NEW” - jest skierowany do studentów wszystkich ki...