Detektyw, czyli specjalista do spraw pozyskiwania informacji
Detektyw to zawód nie dla każdego. Nie dość, ze obwarowany jest wieloma restrykcjami, wymaga zdania trudnego egzaminu i posiadania licencji, to na dodatek do jego wykonywania niezbędne są stalowe nerwy i wyjątkowa cierpliwość. Jednakże w czasach, kiedy informacja jest towarem, jej pozyskiwanie może być dobrze płatnym i satysfakcjonującym zajęciem. Zapraszamy do zapoznania się z artykułem poświęconym tajnikom zawodu detektywa.
Są dwa znaczenia terminu detektyw. Detektyw to osoba, która uzyskała tzw. licencję detektywa i zdała wymagany przepisami prawnymi egzamin. Detektywem jest również pracownik policji zajmujący się czynnościami śledczymi w sposób niejawny.
Na początek garść informacji prawnych. W Polsce praca detektywa regulowana jest ustawą z dn. 6 lipca 2001 r. Zgodnie z nią podjęcie działalności gospodarczej w zakresie usług detektywistycznych wymaga uzyskania zezwolenia. Usługami detektywistycznymi są czynności polegające na uzyskiwaniu informacji o osobach, przedmiotach i zdarzeniach, realizowane na podstawie umowy zawartej ze zleceniodawcą, w formach i zakresie niezastrzeżonych dla organów i instytucji państwowych na mocy odrębnych przepisów.
Prywatny detektyw i śledczy w policji są w pewnym zakresie dla siebie konkurencją, ale ich działania mogą także się uzupełniać. Policjanci mają dostęp do licznych baz danych, zaś detektywi są nieprzebraną kopalnią informacji. Detektywi podejmują się również często działań, w które policja z różnych powodów nie chce się angażować, albo w których śledztwo zostało formalnie uznane za zakończone.
Usługi detektywistyczne
Wbrew stereotypowi, praca detektywa nie polega jedynie na śledzeniu niewiernych mężów i żon oraz rozwiązywaniu problemów małżeńskich (w podtekście doprowadzaniu w prostej linii do rozwodu). Podstawowym zadaniem detektywa jest zbieranie informacji z różnych dziedzin o osobach, przedmiotach i zdarzeniach. Detektyw zajmuje się m.in. zbieraniem informacji o sprawach cywilnych (majątkowych, rozwodowych, spadkowych) czy zbieraniem informacji dotyczących zdolności płatniczej. Nierzadko detektywów zatrudniają przedsiębiorstwa. Działając na zlecenie firmy detektyw może zajmować się pozyskiwaniem informacji dotyczących bezprawnego wykorzystywania znaków i nazw towarowych, nieuczciwej konkurencji oraz ujawniania informacji stanowiących tajemnicę handlową, weryfikacją majątku w stosunkach gospodarczych firm, wykrywaniem sprawców kradzieży w miejscu pracy. Do zadań detektywa należą również: sprawdzanie wiarygodności informacji dotyczących szkód zgłaszanych zakładom ubezpieczeniowym, poszukiwaniem zaginionych lub ukrywających się osób, poszukiwaniem przedmiotów skradzionych lub zagubionych. Coraz popularniejsza jest także informatyka śledcza, a więc pozyskiwanie i odzyskiwanie danych z twardych dysków, kart pamięci, telefonów komórkowych, wyszukiwanie dowodów przestępstw komputerowych. W ofertach firm detektywistycznych można również odnaleźć takie usługi jak badania laboratoryjne czy sprawdzanie opiekunki dla dziecka.
Detektyw licencjonowany
Do zawodu detektywa i uzyskania licencji przygotowują policealne szkoły detektywistyki i ochrony. Program nauczania obejmuje zagadnienia z zakresu Konstytucji RP, Ustawy o Agencji Bezpieczeństwa Wewnętrznego, Agencji Wywiadu, Policji, Straży Granicznej i Ochrony Kolei, ochrony danych osobowych, ochrony informacji niejawnych. Niezbędna jest również wiedza z zakresu prawa cywilnego i karnego, kryminalistyki oraz psychologii sądowej. Przepisy ulegają częstym zmianom, więc kandydat na detektywa, a później już licencjonowany detektyw, powinien nieustannie je monitorować. Dobrą podstawą dla podjęcia pracy detektywa są również studia wyższe z zakresu administracji publicznej lub bezpieczeństwa wewnętrznego, ponieważ gwarantują obszerną wiedzę na temat procedur prawnych i administracyjnych. Kandydat na detektywa musi mieć ukończone 21 lat i posiadać zaświadczenie o niekaralności. Zarówno licencja jak i egzamin są płatne - łączny koszt to ok. 2,5-3 tys. złotych.
Niewidoczny profesjonalista
Wiedza teoretyczna i znajomość przepisów nie stanowią jednak o kompetencjach detektywa. Detektyw musi być wnikliwy i spostrzegawczy, powinien umieć stawiać hipotezy i analizować fakty. Niezbędna jest cierpliwość i odporność na stres. W stosunkach międzyludzkich wymagana jest dyplomacja oraz przystosowanie się do środowiska, w którym prowadzone jest śledztwo. Umiejętności aktorskie są więc nie do przecenienia w tym zawodzie. Również wygląd zewnętrzny jest istotny. Wizerunek detektywa, wykreowany przez kino i telewizję, daleki jest od rzeczywistości. Prochowiec i ciemne okulary detektyw powinien mieć na sobie tylko wówczas, gdy tak ubiera się środowisko, w którym pracuje. Zwykle detektyw po prostu nie powinien się wyróżniać i wzorem kameleona dostosowywać do otoczenia. Detektywa nie powinny przerażać nowinki techniczne - konieczna jest umiejętność obsługi komputera, specjalistycznego aparatu fotograficznego, kamery, dyktafonu czy nawigacji samochodowej. W związku z tym, że praca detektywa to również nieprzespane noce i przebywanie w trudnych warunkach atmosferycznych - przyda się także dobre zdrowie i kondycja fizyczna, a także umiejętność samoobrony.
Choć najczęściej w zawodzie tym pracują mężczyźni, doskonale sprawdzają się w nim również kobiety. Większa podzielność uwagi, lepsza zdolność przystosowania się do otoczenia (strojem, makijażem), umiejętność wydobycia informacji, szczególnie od płci przeciwnej - to atuty, które sprawiają, że kobiety-detektywi są wyjątkowo doceniane.
Cena informacji
Praca detektywa jest wymagająca, ale dobrze płatna. W związku z ryzykiem podejmowanym przez detektywów i koniecznością posiadania odpowiedniego sprzętu, dla klienta dzień pracy zespołu badawczego to koszt powyżej 1 tys. złotych dziennie. Zwykle nie istnieją sztywne cenniki usług i stawki negocjowane są indywidualnie w zależności od złożoności zadania. Informacja jest bowiem towarem, im trudniejsza do zdobycia - tym bardziej kosztowna.
Podobne artykuły
-
Jak zostać bioinformatykiem? - unikatowy kierunek w WWSiS we Wrocławiu
Jedną z najszybciej rozwijających się dyscyplin naukowych jest bioinformatyka. Stanowi ona połączenie biologii z informatyką, które j...
-
Dekarz poszukiwany. Dlaczego warto nim zostać i jak zacząć pracować w zawodzie?
Bardzo często mówi się o rosnącym zapotrzebowaniu na programistów, lekarzy czy nauczycieli, ale coraz większym problemem staje się r&oac...
-
Zapotrzebowanie na etycznych hakerów
Cyberatak Rosji zwiększa zapotrzebowanie na etycznych hakerów. W Polsce brakuje ich ponad 17 tys., w UE aż 200 tys. W związku z wojną w Ukrain...
-
#womeninscience w WAT
Wojskowa Akademia Techniczna jest miejscem pracy i rozwoju kariery naukowej wielu kobiet nauki, dlatego z okazji Międzynarodowego Dnia Kobiet i Dziewc...