Podstawy prawa – 15 h
Istota prawa, norma prawna, przepis prawny, stosunek prawny, wykładnia prawa, źródła prawa, procedury tworzenia aktów prawnych, systematyka prawna. Organy państwowe. Instytucje i system prawny Unii Europejskiej. Podstawy prawne wykonywania zawodów medycznych. Korporacje zawodowe w ochronie zdrowia. Formy prawne wykonywania zawodów medycznych – stosunek pracy, umowy cywilnoprawne. Odpowiedzialność prawna osób wykonujących zawody medyczne (świadczeniodawców). Prawa pacjenta.
Podstawy ekonomii – 15 h
Podmiot gospodarczy i proces gospodarowania. Rynek i funkcje rynku. Dochód narodowy. Polityka gospodarcza. Systemy walutowe.
Podstawy socjologii – 15 h
Socjologia jako nauka o społeczeństwie. Metody badawcze w socjologii. Kultura wartości i normy społeczne. Zachowania w zdrowiu i chorobie. Socjologiczne aspekty starości i umierania. Socjologia jako instrument działań w zdrowiu publicznym. Zachowania zdrowotne. Stosunek lekarz–pacjent. Patologie społeczeństwa, rodziny i jednostki.
Podstawy psychologii – 45 h
Teoria rozwoju psychicznego. Zdrowie psychiczne – normy i czynniki wpływające na jego stan. Proces adaptacji do choroby. Psychologiczne determinanty zdrowia i choroby. Relacje pracownik medyczny–pacjent. Trudności we współpracy pracownika medycznego i pacjenta. Psychologiczna relacja przełożony–podwładny.
Podstawy ochrony środowiska – 15 h
Możliwości kontroli i ochrony środowiska naturalnego. Typy zanieczyszczeń środowiska. Jakość wody pitnej i żywności a stan zdrowia ludności. Choroby związane z zanieczyszczeniem środowiska.
Podstawy biostatystyki – 15 h
Definicje i podstawowe pojęcia rachunku prawdopodobieństwa. Statystyka opisowa i matematyczna. Modele statystyczne w badaniach biostatystycznych.
Demografia – 30 h
Przedmiot i zadania demografii. Źródła informacji w demografii. Dane o ludności niezbędne do oceny stanu zdrowia. Struktura ludności. Natężenie ruchu naturalnego i jego miary. Wskaźniki struktury. Urodzenia – czynniki warunkujące liczbę urodzeń. Polityka ludnościowa państwa. Prognozowanie zmian ludnościowych. Umieralność – definicje i czynniki mające na nią wpływ. Struktura zgonów. Przyrost naturalny, współczynnik przyrostu naturalnego. Przyrost naturalny a zdrowie. Umieralność niemowląt. Czynniki wpływające na umieralność niemowląt.
Nauka o człowieku – 60 h
Anatomiczne i fizjologiczne podstawy funkcjonowania organizmu ludzkiego.
Propedeutyka medycyny – 150 h
Stan zdrowia i choroby. Etiopatogeneza i fizjopatologia chorób. Determinanty zdrowia. Zaburzenia procesów adaptacyjnych organizmu. Etiologia i rozwój najczęściej występujących chorób wątroby, nerek, układu oddechowego, układu krążenia, układu pokarmowego i układu dokrewnego. Choroby cywilizacyjne. Zapalenia, immunopatologia, nowotwory. Wywiad lekarski. Badanie przedmiotowe, diagnoza. Zespoły objawów w rozpoznawaniu stanów klinicznych – zasady postępowania. Współczesne metody diagnostyczne i terapeutyczne. Międzynarodowa Klasyfikacja Chorób i Problemów Zdrowotnych. Podstawy farmakoterapii. Symptomatologia – przegląd chorób układu: krążenia, oddechowego pokarmowego, moczowego, krwiotwórczego, limfatycznego, rozrodczego, endokrynologicznego, ruchu oraz chorób psychicznych. Organizacja pracy oddziałów szpitalnych, poradni specjalistycznych i poradni podstawowej opieki zdrowotnej.
Propedeutyka zdrowia publicznego
Zakres problematyki medycyny społecznej i zdrowia publicznego. Geneza i historia medycyny społecznej i zdrowia publicznego. Ochrona zdrowia, opieka zdrowotna, kultura zdrowotna, opieka medyczna, medycyna zapobiegawcza, medycyna prospektywna, medycyna środowiskowa, medycyna społeczna, zdrowie publiczne. Medyczne i poza medyczne uwarunkowania zdrowia. Zdrowie jako dobro społeczne i dobro indywidualne. Mierniki zdrowia. Polityka Unii Europejskiej w zakresie zdrowia publicznego.
Podstawy promocji zdrowia i edukacji zdrowotnej
Zdrowie, promocja zdrowia, edukacja zdrowotna, zapobieganie chorobom. Historia promocji zdrowia. Cele i obszary działań promocji zdrowia. Promocja zdrowia w miejscu pracy. Promocja zdrowia w placówkach opieki zdrowotnej. Zasady opracowywania, wdrażania i ewaluacji programów promocji zdrowia. Etapy działania i środki dydaktyczne w edukacji zdrowotnej. Kształtowanie postaw prozdrowotnych w różnych okresach rozwoju człowieka. Zachowania zdrowotne. Styl życia. Źródła i zasady finansowania oraz pozyskiwania środków na promocję zdrowia.
Podstawy epidemiologii
Rola epidemiologii w zdrowiu publicznym. Źródła danych na temat stanu zdrowia populacji. Ocena stanu zdrowia ludności. Epidemiologiczne badania opisowe, analityczne i eksperymentalne. Zasady opracowania ogniska choroby zakaźnej. Elementy epidemiologii chorób zakaźnych – łańcuch epidemiczny, sposoby zwalczania chorób zakaźnych.
Ekonomia i finanse
Ekonomika zdrowia. Systemy ochrony zdrowia – cele, rodzaje, elementy funkcjonalne. Uwarunkowania ekonomiczno-prawne w ochronie zdrowia. Źródła finansowania w ochronie zdrowia. Modele płatności. Publiczne środki finansowe i budżet państwa w ochronie zdrowia. Interwencjonizm państwowy, rola i przyczyny interwencji państwa w system ochrony zdrowia. Rola i funkcje ubezpieczeń społecznych. Ochrona zdrowia w systemie gospodarki rynkowej.
Organizacja i zarządzanie
Teorie organizacji i zarządzania usługami zdrowotnymi. Organizacja systemów opieki zdrowotnej. Zakłady opieki zdrowotnej. Formy organizacyjno-prawne działalności w ochronie zdrowia. Instrumenty zarządzania. Style zarządzania. Struktury organizacyjne. Kultura organizacji. Metody i techniki negocjacji. Zasady alokacji środków w ochronie zdrowia. Standardy opieki w ochronie zdrowia. Ewaluacja i kontrola w ochronie zdrowia. Jakość w opiece zdrowotnej.
Podstawy nadzoru sanitarno-epidemiologicznego
Cel i zadania nadzoru sanitarno-epidemiologicznego. Struktura organizacyjna Państwowej Inspekcji Sanitarnej w Polsce. Kompatybilność prawa polskiego i Unii Europejskiej. Zabezpieczenia sanitarne granicy między Polską a państwami nienależącymi do Unii Europejskiej. Działania profilaktyczne i prozdrowotne organizacji rządowych i pozarządowych.
Podstawy ubezpieczeń społecznych i zdrowotnych
Pojęcie zabezpieczenia społecznego. Funkcje ubezpieczeń społecznych. Organizacja systemu ubezpieczeń społecznych w Polsce. Źródła finansowania ubezpieczeń społecznych. Rodzaje świadczeń. Świadczenia emerytalne i rentowe. Świadczenia z tytułu choroby i macierzyństwa. Świadczenia wypadkowe. Finansowanie świadczeń zdrowotnych w Polsce. Zakres podmiotowy i przedmiotowy ubezpieczenia zdrowotnego. Administracja systemu finansowania świadczeń.
Podstawy polityki społecznej i zdrowotnej
Polityka zdrowotna i społeczna – funkcje i cele. Polityka społeczna w Polsce i w krajach Unii Europejskiej. Obszary polityki społecznej – zabezpieczenie społeczne, pomoc społeczna, rynek pracy, problemy pracy, problemy zatrudnienia, problemy bezrobocia, problemy niepełnosprawności. Organizacje pozarządowe w obszarze polityki społecznej. Polityka zdrowotna w Polsce – instrumenty. Polityka zdrowotna Unii Europejskiej. Narodowy Program Zdrowia. Administracja państwowa, samorząd terytorialny i organizacje pozarządowe a zabezpieczenie potrzeb zdrowotnych.
Problemy zdrowia w skali międzynarodowej
Światowa Organizacja Zdrowia. Priorytety w zakresie zdrowia publicznego w Unii Europejskiej. Międzynarodowa pomoc humanitarna. Współpraca międzynarodowa na rzecz zwalczania chorób zakaźnych.
Ratownictwo medyczne
Cele i zadania ratownictwa medycznego. System zintegrowanego ratownictwa medycznego w Polsce. Przedszpitalne ratownictwo medyczne. Wypadki masowe, klęski żywiołowe, zagrożenia miejscowe. Katastrofy, sytuacje kryzysowe. Prewencja i promocja zdrowia w ratownictwie medycznym. Światowe systemy i standardy funkcjonowania służb ratownictwa medycznego.
Podstawy żywienia człowieka
Żywność w łańcuchu troficznym człowieka. Podział produktów żywnościowych. Zasady prawidłowego żywienia. Choroby związane z żywnością, żywieniem i odżywianiem.
Podstawy zdrowia środowiskowego
Zdrowie człowieka w ujęciu holistycznym. Człowiek jako element środowiska życia na Ziemi. Środowisko naturalne człowieka – podstawowe aspekty. Metody oceny narażenia człowieka na czynniki szkodliwe. Skutki zdrowotne środowiskowych czynników ryzyka – biologicznych, psychospołecznych, chemicznych i fizycznych. Patomechanizmy działania czynników ryzyka. Skażenie środowiska naturalnego człowieka – wpływ na zdrowie.
Kwalifikowana pierwsza pomoc
Rozpoznanie sytuacji zagrażającej zdrowiu lub życiu człowieka. Ocena podstawowych funkcji życiowych człowieka w stanie zagrożenia. Przywrócenie, podtrzymanie i stabilizacja podstawowych funkcji życiowych – w tym, czynności układu oddechowego i krążenia. Zabezpieczenie i stabilizacja różnych obszarów ciała uszkodzonych w wyniku działania czynników zewnętrznych. Podejmowanie kwalifikowanych działań ratunkowych w szczególnych rodzajach zagrożeń środowiskowych. Organizacja i przeprowadzanie kwalifikowanego i bezpiecznego transportu osób w stanie nagłego zagrożenia zdrowia lub życia.
Prawo – 60 h
Elementy prawa pracy – stosunek pracy, obowiązki pracodawcy, obowiązki pracowników, czas pracy, urlopy pracownicze. Elementy prawa cywilnego – zakres regulacji prawa cywilnego, zasady prawa cywilnego, podmioty prawa cywilnego, czynności prawne, umowy cywilnoprawne w obrocie prawnym. Sądy lekarskie. Elementy prawa administracyjnego – organy administracji rządowej, organy samorządu terytorialnego, akt administracyjny, decyzja administracyjna, środki odwoławcze w postępowaniu administracyjnym. Elementy prawa gospodarczego – podmiot gospodarczy, działalność gospodarcza, umowy w działalności gospodarczej, zamówienia publiczne. Elementy prawa karnego – źródła i zasady prawa karnego, pojęcie przestępstwa, kary i środki karne, amnestia, abolicja, prawo łaski, przedawnienie. Przestępstwa przeciwko życiu i zdrowiu oraz przeciwko bezpieczeństwu powszechnemu. Przestępstwa przeciwko środowisku.
Ekonomia – 45 h
Teorie: konsumenta, pieniądza, kosztów, przedsiębiorstwa. Monopolizacja gospodarki. Interwencjonizm państwowy. Funkcjonowanie gospodarki rynkowej. Konkurencja doskonała. System pieniężno-kredytowy. Równowaga makroekonomiczna. Wzrost gospodarczy. Cykl gospodarczy. Inflacja i bezrobocie. Gospodarka światowa.
Socjologia – 30 h
Funkcjonalność i dysfunkcjonalność instytucji medycznych. Badania socjomedyczne – zastosowania w ocenie: potrzeb zdrowotnych, oczekiwań pacjentów, zachowań służby zdrowia, pracy placówek opieki zdrowotnej. Typy interakcji międzyludzkich, więzi organizacyjne, sytuacje konfliktowe. Społeczne i kulturowe uwarunkowania istnienia opieki zdrowotnej. Patologie dotyczące społeczeństwa, rodziny i jednostki – wpływ na stan zdrowia populacji.
Psychologia - 45 h
Metody badawcze stosowane w psychologii rozwojowej. Psychologiczne mechanizmy chorobotwórcze Funkcjonowanie człowieka chorego. Proces adaptacji do choroby. Psychologiczne aspekty korzystania ze świadczeń zdrowotnych. Człowiek jako istota społeczna. Stosunek psychologii społecznej do pokrewnych nauk społecznych. Koncepcje teoretyczne i metody badań psychologii społecznej.
Metodologia badań – 30 h
Rola dedukcji i indukcji w poznaniu naukowym. Planowanie, organizacja i realizacja badań medycznych. Opracowanie i prezentacja wyników badań. Efekt placebo. Medycyna oparta na faktach. Badania kontrolowane – ich rola w naukach klinicznych i współczesnym poznaniu. Medycyna alternatywna. Eksperyment kliniczny. Przygotowanie i opracowanie dokumentacji wyników. Powtarzalność i odtwarzalność wyników. Zasady zbierania danych. Badania populacyjne. Narzędzia informatyczne. Problem plagiatu. Prawa autorskie. Zasady cytowań. Zasady wygłaszania prezentacji.
Ochrona środowiska - 45 h
Zanieczyszczenia powietrza stanowiące zagrożenie dla człowieka. Skażenia wody i gleby. Zaopatrywanie ludności w wodę. Zdrowa żywność. Skutki promieniowania jonizującego. Ochrona przed skażeniami. Choroby związane z zanieczyszczeniem środowiska. Kontrola stanu środowiska. Ochrona środowiska naturalnego.
Biostatystyka – 30 h
Planowanie badań pod kątem tworzenia baz danych i późniejszej analizy wyników. Błędy losowania. Minimalna liczebność próby. Szacowanie parametrów populacji. Testy statystyczne.
Pedagogika – 15 h
Edukacja – wybrane elementy i aspekty. Teorie oddziaływań wychowawczych. Współczesne instytucje wychowawcze. Systemy edukacji na świecie. Polityka oświatowa. Reformowanie edukacji. Metodyka nauczania.
Elementy zdrowia publicznego
Metody rozpoznawania potrzeb zdrowotnych. Sprawy zdrowia jednostek i zbiorowości. Miejsce i zadania promocji zdrowia i edukacji zdrowotnej w rozwiązywaniu problemów zdrowotnych. Teoria zarządzania i organizacji w praktyce zdrowia publicznego. Ekonomika w praktyce zdrowia publicznego. Informacja w zdrowiu publicznym. Edukacja i kształcenie kadr z zakresu zdrowia publicznego. Wypadki i urazy jako problem zdrowia publicznego. Choroby układu krążenia, choroby nowotworowe, zaburzenia psychiczne – problemy medyczne i społeczne. Stres. Samobójstwa. Nikotynizm, alkoholizm, narkomania. Problemy ludzi starszych. Rodzina i jej znaczenie dla zdrowia. Kryzys rodziny.
Promocja zdrowia i edukacja zdrowotna
Główne zagrożenia zdrowia i problemy zdrowotne ludności w Polsce. Promocja zdrowia na poziomie krajowym i lokalnym – zdrowe miasto, zdrowa gmina. Role zawodowe w promocji zdrowia. Edukacja zdrowotna a promocja zdrowia. Czynniki ryzyka a edukacja zdrowotna. Modele edukacji zdrowotnej. Etapy działania i środki dydaktyczne w procesie edukacji zdrowotnej. Ocena efektów edukacji zdrowotnej. Kształcenie kadr dla promocji zdrowia i edukacji zdrowotnej. Aspekty prawne dotyczące promocji zdrowia. Priorytety w zakresie zdrowia publicznego w Unii Europejskiej – znaczenie dla polityki ochrony i promocji zdrowia w Polsce.
Epidemiologia
Epidemia, endemia, pandemia, łańcuch epidemiczny. Epidemiologia chorób zakaźnych i niezakaźnych. Epidemiologia środowiskowa. Mierniki stanu zdrowia wykorzystywane w epidemiologii – pozytywne i negatywne. Zasady doboru mierników stanu zdrowia. Analiza stanu zdrowia zbiorowości – współczynniki, wskaźniki. Standaryzacja współczynników. Ocena stanu zdrowia ludności – kryteria. Źródła informacji stosowane w epidemiologii. Materiały pierwotne i wtórne. Strategia i metodologia badań epidemiologicznych. Epidemiologia opisowa, doświadczalna i analityczna. Epidemiologia molekularna. Badanie retrospektywne i prospektywne. Badania screningowe i kohortowe. Czynniki ryzyka a przyczyny chorób. Analiza wyników badań epidemiologicznych. Dobór próby losowej w badaniach epidemiologicznych. Wykorzystanie epidemiologii przy ocenie jakości usług medycznych. Epidemiologiczne kryteria efektywności działań medycznych i opieki zdrowotnej.
Ekonomika i finansowanie w ochronie zdrowia
Rynek usług zdrowotnych. Popyt na zdrowie. Model Grosmana. Hipoteza Romora a podaż w ochronie zdrowia. Planowanie finansowe. Rachunek kosztów. Rachunek zysków. Próg rentowności. Farmakoekonomika. Mierniki efektów w ochronie zdrowia. Analiza ekonomiczna w ochronie zdrowia. Pacjent jako konsument. Pomiar i ocena potrzeb zdrowotnych pacjenta. Kadry medyczne a systemy wynagradzania. Kontraktowanie w ochronie zdrowia. Podstawy prawne kontraktów. Typy i rodzaje kontraktów. Procedura przetargowa w opiece zdrowotnej. Formy organizacyjno-prawne w opiece zdrowotnej. Finansowanie promocji zdrowia i profilaktyki.
Organizacja i zarządzanie w ochronie zdrowia
Formy własności w ochronie zdrowia. Planowanie w ochronie zdrowia a planowanie w zakładach opieki zdrowotnej. Budżetowanie – zasady konstrukcji, cele i zadania. Finansowanie zakładu opieki zdrowotnej – źródła, zasady. Elementy rachunku kosztów w publicznych zakładach opieki zdrowotnej. Analiza SWOT (Strengths, Weaknesses, Opportunities, and Threats) jako instrument zarządzania. Zarządzanie operacyjne szpitalem. Kadry w opiece zdrowotnej. Biznesplan – rola i funkcje w zarządzaniu zakładem opieki zdrowotnej. Zarządzanie przez jakość.
Nadzór sanitarno-epidemiologiczny
System organizacyjno-prawny nadzoru sanitarno-epidemiologicznego. Ustawa o Państwowej Inspekcji Sanitarnej. Ustawa o chorobach zakaźnych. Ustawy i rozporządzenia w nadzorze żywności i żywienia. Bioterroryzm. Epidemiologia chorób zakaźnych w Unii Europejskiej i w Polsce. Higiena żywienia i żywności. Higiena pracy. Higiena komunalna. Higiena dzieci i młodzieży. Epidemiologia chorób zakaźnych.
Ubezpieczenia społeczne i zdrowotne
Ustawodawstwo Unii Europejskiej w zakresie zabezpieczenia społecznego. Ryzyka ubezpieczeniowe. Świadczenie emerytalne – I, II i III filar systemu emerytalnego. Powszechne Towarzystwa Emerytalne. Świadczenia rentowe – zasady ustalenia uprawnień, rodzaje niezdolności do pracy, zasady orzekania o niezdolności do pracy. Świadczenia z ubezpieczenia chorobowego – zasiłek chorobowy, świadczenia rehabilitacyjne, zasiłek wyrównawczy, zasiłek macierzyński, zasiłek opiekuńczy. Świadczenia z tytułu wypadków przy pracy i chorób zawodowych – zakres ubezpieczenia wypadkowego, rodzaje świadczeń. Ubezpieczenia zdrowotne w Polsce i w krajach Unii Europejskiej – system ubezpieczeniowy, narodowy system ochrony zdrowia. Obowiązkowe i dobrowolne ubezpieczenia.
Polityka społeczna i zdrowotna
Zabezpieczenie społeczne – cele i funkcje zabezpieczenia społecznego, instrumenty realizacji polityki społecznej w tym obszarze. Pomoc społeczna – cele i funkcje pomocy społecznej, zasady przyznawania pomocy społecznej i świadczeń rodzinnych. Zatrudnienie i bezrobocie – definicje rynku pracy, istota bezrobocia, zasady przyznawania świadczeń z tytułu bezrobocia. Niepełnosprawność – pojęcia i definicje, zasady orzekania o stopniu niepełnosprawności, rehabilitacja społeczna i zawodowa osób niepełnosprawnych, Państwowy Fundusz Osób Niepełnosprawnych, Karta Praw Osób Niepełnosprawnych. Działalność organizacji pozarządowych – organizacje pożytku publicznego i wolontariat. Strategiczne kierunki działania Ministra Zdrowia w zakresie polityki społecznej i zdrowotnej. Polityka lekowa państwa. Narodowy Program Zdrowia – założenia, cele, zadania, oczekiwania. Programy polityki zdrowotnej państwa. Główne zagrożenia zdrowia i problemy zdrowotne w Polsce. Patologia rodziny. Bezdomność, system pomocy bezdomnym w Polsce i na świecie.
Międzynarodowa problematyka zdrowotna
Rozwój międzynarodowej polityki zdrowotnej. Europejskie organizacje pozarządowe działające na rzecz zdrowia publicznego. Problematyka zdrowia w Organizacji Narodów Zjednoczonych.
Żywienie człowieka
Ocena stanu odżywienia i sposobów odżywiania. Żywienie ludzi w różnych okresach życia. Tradycje i nawyki żywienia – zdrowotne konsekwencje społeczne. Choroby związane z żywnością, żywieniem i odżywieniem. Żywienie człowieka chorego. Zasady planowania i ocena jadłospisów. Bezpieczeństwo zdrowotne żywności. Regulacje prawne dotyczące jakości żywności. Higiena artykułów żywnościowych i przedmiotów codziennego użytku mających kontakt z żywnością. Substancje obce towarzyszące produktom odżywczym. Kontrola żywności. Programy służące poprawie stanu zdrowia ludności poprzez poprawę jakości żywności oraz sposobów żywienia. Edukacja w zakresie higieny żywności i żywienia.
Zdrowie środowiskowe
Zarządzanie i komunikowanie ryzykiem zdrowotnym. Zapobieganie skażeniom środowiska jako działanie profilaktyczne w ochronie zdrowia. Świadomość ekologiczna społeczeństwa – rola w utrzymaniu wysokiego poziomu zdrowia. Rozwój cywilizacji a zdrowie – dziura ozonowa, efekt cieplarniany. Uregulowania prawne dotyczące działań prozdrowotnych.
Formy opieki zdrowotnej
Poziomy i piony opieki zdrowotnej. Założenia organizacyjne systemów opieki zdrowotnej na świecie. Systemy opieki zdrowotnej w Polsce, krajach Unii Europejskiej, Kanadzie i Stanach Zjednoczonych.
Zasoby i systemy informacyjnych w ochronie zdrowia
Zasoby i systemy informacyjne w ochronie zdrowia. Systemy monitorowania usług medycznych, w tym recept leków finansowanych ze środków publicznych. Rejestr usług medycznych. Systemy monitorowania zasobów opieki zdrowotnej. Publiczne rejestry. Zasady i procedury dostępu do publicznych zasobów informacyjnych w ochronie zdrowia. Tworzenie, przetwarzanie i udostępnianie baz danych, w szczególności medycznych. Informatyczna organizacja obiegu informacji w zakładach opieki zdrowotnej. Unifikacja, porównywalność i ocena jakości danych medycznych.
Marketing usług zdrowotnych
Istota marketingu i jego ewolucja. Analiza otoczenia marketingowego. Elementy mieszanki marketingowej. Marketing usług. Specyfika marketingu w usługach. Marketing-mix usług medycznych. Kształtowanie produktu/usługi medycznej. Kształtowanie cen i warunków ekonomicznych transakcji w instytucjach medycznych. Systemy dystrybucji usług medycznych. Promocja marketingowa usług medycznych. Strategie marketingowe – rodzaje i formowanie. Zarządzanie marketingowe w usługach medycznych. Marketing a jakość usług zdrowotnych.
