TREŚCI PROGRAMOWE PRZEDMIOTÓW PODSTAWOWYCH
Anatomia – 90 hBudowa ciała ludzkiego. Budowa i rola kości. Budowa miednicy kostnej. Budowa kanału rodnego. Budowa i mechanika mięśni. Narządy bierne i czynne ruchu. Okolice ciała, ściany tułowia i jamy ciała. Anatomia układu nerwowego – ośrodkowego, obwodowego i autonomicznego. Narządy zmysłów. Układ krążenia – serce, krążenie duże i małe, krążenie wrotne, krążenie matczyno-płodowe. Układ chłonny. Układ oddechowy – drogi oddechowe, płuca, opłucna. Układ trawienny. Układ dokrewny. Otrzewna. Przestrzeń zaotrzewnowa. Nadnercza. Układ moczowo-płciowy. Narządy płciowe męskie i żeńskie. Budowa gruczołu piersiowego.
Efekty kształcenia – umiejętności i kompetencje:
rozumienia morfologii i topografii kości, mięśni, narządów wewnętrznych, centralnego układu nerwowego oraz układu krwionośnego i nerwów w stopniu niezbędnym do wykonywania zawodu położnej.
Fizjologia – 90 h
Funkcje życiowe. Neurohormonalna regulacja procesów fizjologicznych. Elementy elektrofizjologii. Fizjologia mięśni szkieletowych, gładkich, mięśnia sercowego. Czynność skurczowa macicy. Czucie, ruch, percepcja. Aktywacja mózgu, sen, czuwanie. Wyższe czynności ośrodkowego układu nerwowego. Fizjologia wrażeń zmysłowych. Fizjologia układu dokrewnego. Fizjologia serca. Układ naczyniowy, hemodynamika i autoregulacja tkankowego przepływu krwi. Fizjologia układu oddechowego, mechanika i regulacja oddychania. Krążenie płucne, wymiana gazowa. Krążenie matczyno-płodowe. Fizjologia układu krwiotwórczego. Układ trawienny – czynności motoryczne i wydzielnicze. Trawienie i wchłanianie substancji pokarmowych. Przemiana materii. Fizjologia nerek. Układ renina-angiotensyna. Regulacja równowagi wodno-elektrolitowej i kwasowo-zasadowej. Fizjologia narządów płciowych. Fizjologia rozrodu. Fizjologia laktacji.
Efekty kształcenia – umiejętności i kompetencje:
rozumienia zasad prawidłowego funkcjonowania tkanek i narządów człowieka; rozumienia wzajemnego oddziaływania narządów i układów czynnościowych; interpretowania procesów fizjologicznych człowieka w stanie zdrowia z uwzględnieniem funkcji rozrodczych.
Patologia – 60 h
Elementy patomorfologii ogólnej. Patomorfologia ogólna nowotworów. Patologia narządów płciowych żeńskich i gruczołu piersiowego. Patologia płodu i popłodu. Elementy patofizjologii. Stres. Głód tlenowy. Wstrząs. Zaburzenia równowagi
kwasowo-zasadowej. Zaburzenia gospodarki wodno-elektrolitowej. Zaburzenia termoregulacji. Zaburzenia procesu krzepnięcia. Starzenie się organizmu. Śmierć.
Efekty kształcenia – umiejętności i kompetencje:
rozumienia podstawowych zaburzeń fizjologicznych; rozumienia i rozpatrywania choroby w aspekcie: przyczyny (etiologii), mechanizmów rozwoju (patogenezy), zmian strukturalnych powstałych w komórkach i narządach (zmian morfologicznych) i zaburzeń czynnościowych wynikających ze zmian morfologicznych (objawów klinicznych i rokowania).
Embriologia – 30 h
Spermatogeneza i spermiogeneza. Owogeneza. Zaplemnienie i zapłodnienie. Wczesne stadia rozwoju człowieka. Rozwój poszczególnych układów i narządów. Rozwój, budowa i funkcja łożyska.
Efekty kształcenia – umiejętności i kompetencje:
opisu charakterystycznych cech płodu w poszczególnych okresach rozwojowych ciąży i rozwoju łożyska.
Badanie fizykalne – 45 h
Badanie przedmiotowe noworodków, niemowląt oraz osób dorosłych – stan psychiczny, stan ogólny, skóra, oczy, uszy, jama ustna, gardło, szyja, klatka piersiowa, płuca, gruczoły piersiowe, układ sercowo-naczyniowy, brzuch, męskie narządy płciowe, żeńskie narządy płciowe, obwodowy układ krążenia, układ mięśniowo-szkieletowy, układ nerwowy. Dokumentacja kliniczna pacjenta.
Efekty kształcenia – umiejętności i kompetencje:
przeprowadzenia badania fizykalnego u pacjenta – noworodka, niemowlęcia, osoby dorosłej – zgodnie z obowiązującymi zasadami; interpretowania uzyskanych wyników badań.
Biochemia i biofizyka – 45 h
Biologiczne podstawy integralności organizmu ludzkiego. Budowa i funkcje makromolekuł występujących w organizmie ludzkim.
Efekty kształcenia – umiejętności i kompetencje:
identyfikowania podstawowych procesów zachodzących w żywym organizmie; rozumienia budowy i funkcji makromolekuł występujących w organizmie człowieka.
Genetyka – 30 h
Elementy teorii chromosomowej dziedziczenia i cytogenetyki. Budowa i funkcja komórki. Kariotyp człowieka. Aberracje chromosomów płciowych i autosomalnych –ich pojawianie się. Dziedziczenie cech sprzężonych z płcią. Poradnictwo genetyczne. Czynniki mutagenne. Diagnostyka dysmorfologiczna. Techniki stosowane w badaniach genetycznych i immunologicznych.
Efekty kształcenia – umiejętności i kompetencje:
rozumienia molekularnych aspektów mutagenezy, teratogenezy i onkogenezy człowieka; rozumienia patogenezy aberracji chromosomowych; rozpoznawania najczęstszych zespołów chromosomowych człowieka i wad rozwojowych; klasyfikowania rodzajów mutacji; identyfikowania problemów etycznych w genetyce i organizacji opieki genetycznej w Polsce.
Mikrobiologia i parazytologia – 45 h
Elementy wirusologii, bakteriologii i parazytologii. Grzyby chorobotwórcze. Charakterystyka drobnoustrojów chorobotwórczych i pasożytów. Epidemiologia, chorobotwórczość, mechanizm zakażenia. Drogi szerzenia się zakażeń w ustroju. Mikroflora ciała ludzkiego i otoczenia. Organizm i środowisko. Badania mikrobiologiczne.
Efekty kształcenia – umiejętności i kompetencje:
rozumienia roli drobnoustrojów chorobotwórczych i pasożytów w procesie powstawania i szerzenia się chorób zakaźnych; postępowania aseptycznego i antyseptycznego w pracy położnej; pobierania i przesyłania materiału do badań mikrobiologicznych.
Zdrowie publiczne – 105 h
Higiena człowieka i środowiska. Zanieczyszczenia biosfery, sposoby ograniczenia zanieczyszczeń. Higiena żywności i żywienia. Higiena nauki i pracy. Zdrowie publiczne – kulturowe, społeczne i ekonomiczne uwarunkowania. Podstawowe pojęcia dotyczące zdrowia i choroby. Podstawowe pojęcia epidemiologiczne. Zagrożenia zdrowotne występujące w środowisku zamieszkania, edukacji i pracy. Polityka społeczno-zdrowotna państwa. Systemy opieki zdrowotnej – struktura organizacyjna, cele i zadania. Rynek usług zdrowotnych. Źródła finansowania opieki zdrowotnej. Choroby społeczne. Profilaktyka, prewencja chorób – cele, zadania, formy. Programowe działania na rzecz zdrowia w wymiarze regionalnym, ponadregionalnym i międzynarodowym. Struktura i zasoby położnictwa. Organizacja pracy położnej. Stanowisko pracy – elementy składowe, miejsce w strukturze, obsada, obsługa, czas pracy. Obciążenie fizyczne i psychiczne w pracy – stres organizacyjny. Warunki bezpieczeństwa i higieny pracy, wypadki w pracy, choroby zawodowe. Jakość opieki pielęgniarskiej/położniczej nad kobietą, dzieckiem i rodziną. Położna jako świadczeniodawca usług – koszty usług.
Efekty kształcenia – umiejętności i kompetencje:
rozumienia wpływu środowiska na zdrowie człowieka; rozpoznawania czynników warunkujących zdrowie publiczne; oceny stanu zdrowia ludności na podstawie danych epidemiologicznych i demograficznych; rozpoznawania zagrożeń zdrowotnych występujących w środowisku zamieszkania, edukacji i pracy; określania zasad racjonalnego żywienia; podejmowania działań w zakresie polityki zdrowotnej i społecznej prowadzonej przez państwo na rzecz zdrowia publicznego; identyfikowania źródeł finansowania opieki zdrowotnej; analizy i oceny stanu zatrudnienia i rozmieszczenia kadr położniczych.
Farmakologia – 60 h
Elementy farmakologii ogólnej. Mechanizmy działania leków. Losy leków w organizmie, biotransformacja leków. Farmakologia poszczególnych układów. Krew i środki krwiozastępcze. Chemioterapia i radioterapia. Środki dezynfekcyjne. Farmakoterapia i fitoterapia w położnictwie, neonatologii i ginekologii. Teratogenne i embriotoksyczne działanie leków. Przenikanie leków przez barierę łożyskową. Leki oksytotyczne i tokolityki. Hormony gonadotropowe i płciowe. Antykoncepcja. Farmakoterapia niepłodności. Hormonalna terapia zastępcza.
Efekty kształcenia – umiejętności i kompetencje:
rozumienia mechanizmu działania leków, używek i narkotyków; identyfikowania wpływu leków, używek i narkotyków na organizm ludzki – szczególnie w okresie ciąży i karmienia piersią.
Radiologia – 30 h
Diagnostyka radiologiczna. Przygotowanie chorego do badań radiologicznych. Radioterapia – rodzaje, wskazania i opieka nad chorym leczonym radioterapią. Chemioterapia nowotworów.
Efekty kształcenia – umiejętności i kompetencje:
rozumienia mechanizmów działania i skutków stosowania promieniowania jonizującego w diagnostyce obrazowej.
Psychologia – 60 h
Determinanty i mechanizmy regulacyjne zachowań człowieka. Procesy poznawcze człowieka. Osobowość. Stres a zdrowie. Choroba i hospitalizacja jako sytuacje trudne. Pomoc psychologiczna. Psychologia postaw i zachowań prokreacyjnych. Psychospołeczne aspekty pokwitania, menstruacji, ciąży, połogu i karmienia piersią, planowania rodziny, menopauzy oraz senium. Psychospołeczne aspekty wychowania seksualnego i prorodzinnego. Teorie, modele i koncepcje komunikacji międzyludzkiej. Przekazywanie i przyjmowanie informacji. Sytuacje jatrogenne w relacjach położna–pacjent. Specyficzne problemy komunikowania się w okresie dojrzewania, ciąży, narodzin, klimakterium i senium. Techniki redukowania lęku, metody relaksacyjne. Zespół wypalenia zawodowego.
Efekty kształcenia – umiejętności i kompetencje:
identyfikowania i wyjaśnienia psychologicznych uwarunkowań zdrowia i choroby; rozumienia podstawowych problemów i reakcji psychologicznych występujących u ludzi w sytuacjach trudnych i kryzysowych – szczególnie w trakcie choroby i leczenia; rozpoznawania znaczenia relacji położna–podopieczny i wyboru stylu komunikowania.
Socjologia – 30 h
Socjologia instytucji i zawodów medycznych. Społeczne uwarunkowania zdrowia i choroby. Społeczne konsekwencje choroby, bezdzietności, ciąży niepożądanej. Struktura i dynamika rodziny. Modele i funkcje rodziny. Społeczne problemy młodocianych i samotnych matek. Niepełnosprawność jako problem społeczny. Dewiacje społeczne.
Efekty kształcenia – umiejętności i kompetencje:
rozumienia i wyjaśniania zjawisk, procesów i przemian zachodzących w życiu społecznym kobiety i jej rodziny; analizowania społecznych i kulturowych uwarunkowań zachowania się jednostek i grup społecznych w sytuacji zdrowia i choroby.
Pedagogika – 60 h
Wychowanie jako zjawisko społeczne. Środowisko wychowawcze. Filozoficzne podstawy działalności wychowawczej. Cele wychowania jako realizacja wartości osobowych i społecznych. Strategie wychowawcze. Teorie, formy i metody wychowawcze. Trudności wychowawcze. Kształtowanie środowiska wychowawczego. Edukacja zdrowotna dzieci, młodzieży i dorosłych. Organizacja i metody pracy opiekuńczo-wychowawczej w zakładach opieki.
Efekty kształcenia – umiejętności i kompetencje:
rozumienia problemów wychowawczych; stosowania metod wychowawczych w pracy zawodowej.
Prawo – 30 h
System prawa, struktura aktów prawnych, prawa człowieka, wykładnia prawna. Prawo o zakładach opieki zdrowotnej. Prawo ubezpieczeń zdrowotnych. Ustawodawstwo zawodowe. Prawa pacjenta. Odpowiedzialność w zawodach medycznych – cywilna, karna, pracownicza, zawodowa. Elementy prawa pracy.
Efekty kształcenia – umiejętności i kompetencje:
rozumienia regulacji prawnych dotyczących zawodu położnej; rozumienia odpowiedzialności zawodowej, karnej i cywilnej, w zakresie funkcjonowania systemu ochrony zdrowia i udzielania świadczeń zdrowotnych; interpretowania przepisów prawnych regulujących zawód położnej.