KierunkiStudiów.pl

Menu

Kierunek studiów

prawo kanoniczne - treści programowe przedmiotów


 TREŚCI PROGRAMOWE PRZEDMIOTÓW PODSTAWOWYCH
Logika i metodologia dla prawników – 45 h
Przedmiot, zadania, metody oraz podziały logiki, porównanie logiki z dialektyką. Elementy ontologii atrybutów i ontologii mnogościowej. Elementy teorii i relacji, funkcje i odwzorowania, język i metajęzyk, prawda logiczna i wynikanie logiczne w logice. Uzasadnienie i rozumowanie. Błędy w dedukcji, reguły wnioskowania, dowód, funkcje semantyczne wyrażeń. Definicje i błędy w definicjach. Metodologia ogólna – pojęcie, rodzaje i cel seminariów naukowych. Podstawy samodzielnej, metodycznej pracy naukowej – kwerenda naukowa, technika opisu bibliograficznego. Metodologia szczegółowa – temat rozprawy naukowej, wymogi stawiane pracy, konstrukcja pracy, odnośniki i przypisy, wykaz bibliografii, estetyka pracy, zagadnienie plagiatu.
Efekty kształcenia – umiejętności i kompetencje:
samodzielnego analizowania tekstów prawnych i ich interpretacji w szerszym kontekście prawnym; krytycznej oceny argumentacji stanowisk teoretycznych; korzystania z podstawowych narzędzi formalnych w celu oceny poprawności definicji i rozumowań; korelacji przepisów w danej dziedzinie prawa; posługiwania się metodą naukową przy pracy twórczej.

Teologia – 90 h
Wprowadzenie do Pisma Świętego. Eklezjologia. Sakramentologia ogólna i szczegółowa. Teologia fundamentalna i chrystologia. Dogmatyka – traktat o Trójcy Świętej i o łasce. Teologia moralna – fundamentalna i szczegółowa.
Efekty kształcenia – umiejętności i kompetencje:
pojmowania natury, celu i misji Kościoła; rozumienia podstaw biblijno-teologicznych prawa kanonicznego.

Filozofia prawa – 45 h
Pojęcie i źródła filozofii. Główne kierunki i nurty filozoficzne w aspekcie historycznym. Liberalizm gospodarczy i polityczny. Ateizm. Personalizm tomistyczny. Postmodernizm i neoliberalizm. Koncepcja człowieka i społeczeństwa według Jana Pawła II. Europejski humanizm.
Efekty kształcenia – umiejętności i kompetencje:
rozumienia pochodzenia i celu prawa w tym prawa kanonicznego.
 Prawo rzymskie – 90 h
Pojęcie i źródła prawa rzymskiego. Dzieje prawa rzymskiego po kodyfikacji Justyniańskiej. Prawo osobowe. Prawo rodzinne i małżeńskie. Rzymskie prawo rzeczowe. Prawo spadkowe. Prawo o zobowiązaniach. Rzymskie prawo procesowe. Wpływ prawa rzymskiego na historię prawa kanonicznego oraz na historię prawa państwowego w Europie i w Polsce.
Efekty kształcenia – umiejętności i kompetencje:
rozumienia i wyjaśniania początków i historii współczesnych instytucji prawa i prawa kanonicznego.

Historia powszechnego prawa kanonicznego – 75 h
Źródła prawa kanonicznego. Zbiory prawa kanonicznego przed dekretem Gracjana. Corpus Iuris Civilis. Corpus Iuris Canonici. Uchwały soborów. Kodeksy Prawa Kanonicznego z 1917 i 1983 roku. Kodeks Kanonów Kościołów Wschodnich z 1990 roku.
Efekty kształcenia – umiejętności i kompetencje:
stosowania wiedzy historyczno-prawnej do interpretacji obowiązujących przepisów prawnych.

Etyka – 60 h
Moralność jako przedmiot etyki. Naczelne kategorie – dobro i zło. Norma prawna i norma moralna. Etyka jako teoria moralności. Prawo natury. Moralność a inne formy regulacji zachowań. Moralność życia zbiorowego a indywidualny system wartości. Demokracja, tolerancja, prawa człowieka. Rozumienie sprawiedliwości. Wolność i odpowiedzialność jako podstawowe wartości życia publicznego. Dylematy prawne i moralne wynikające z pluralizmu światopoglądowego.
Efekty kształcenia – umiejętności i kompetencje:
dostrzegania i identyfikowania dylematów etycznych związanych ze stosowaniem prawa; stosowania zabezpieczeń chroniących przed relatywizmem prawnym.


 TREŚCI PROGRAMOWE PRZEDMIOTÓW KIERUNKOWYCH – 660 h
Historia kościelnego prawa polskiego                      
Źródła kościelnego prawa polskiego – prawo synodalne, prawo legackie, kodyfikacje kościelnego prawa polskiego, archiwa kościelne, stosunki religijne, społeczne i obyczajowe, kultura, oświata oraz mentalność polskiego społeczeństwa danej epoki w prawie partykularnym. Akta Konferencji Biskupów. Działalność prawodawcza arcybiskupów i biskupów w ich jednostkach organizacyjnych, szczególnie w organizowaniu życia kościelnego. Realizacja uchwał soborowych i norm kodeksowych na synodach diecezjalnych, prowincjonalnych i plenarnych.
Efekty kształcenia – umiejętności i kompetencje: 
rozumienia norm prawa partykularnego i jego funkcjonalności w społeczeństwie polskim w danej epoce.

Teoria prawa kanonicznego
Metodologia w wykładzie prawa. Analiza zjawiska prawnego w Kościele. Próby definicji normy kościelnej. Obowiązywanie normy kanonicznej. Relacja do prawa natury i prawa Bożego. Stosowanie prawa w Kościele. Oryginalne instytucje prawne w systemie prawa kanonicznego.
Efekty kształcenia – umiejętności i kompetencje:
rozumienia pochodzenia i celu oraz zadań normy kanonicznej.

Normy ogólne prawa kanonicznego
Ustawy kościelne. Zwyczaj. Dekrety ogólne. Instrukcje. Akty administracyjne. Statuty i przepisy porządkowe. Osoby fizyczne i prawne. Akty prawne. Władza rządzenia. Urzędy kościelne. Przedawnienie. Obliczanie czasu.
Efekty kształcenia – umiejętności i kompetencje:
posługiwania się podstawowymi zasadami prawa kanonicznego.

Ustrój Kościoła
Natura i istota Kościoła. Pochodzenie struktur widzialnych. Najwyższa władza w Kościele – Biskup Rzymski i Kolegium Biskupów. Osoby i instytucje współuczestniczące w wykonywaniu najwyższej władzy kościelnej – Synod Biskupów, Kolegium Kardynałów, Kuria Rzymska, Legaci papiescy. Kościoły partykularne i ich związki. Biskupi. Synody partykularne. Konferencja Biskupów. Organizacja wewnętrzna Kościołów partykularnych – kuria diecezjalna, rady diecezjalne, kolegia kanoników, parafie, proboszczowie, struktury lokalne.
Efekty kształcenia – umiejętności i kompetencje:
dostrzegania i identyfikowania instytucji kościelnych; wyjaśnienia przydatności instytucji kościelnych w realizacji misji Kościoła.

Prawo procesowe
Właściwości sądu. Stopnie trybunałów. Zasady działania. Strony w sprawie. Skargi i zarzuty. Wprowadzenie sprawy. Zawiązanie sporu. Instancja sporu. Dowody. Sprawy wpadkowe. Ogłoszenie akt. Zamknięcie postępowania dowodowego. Dyskusja sprawy. Orzeczenie sędziego. Zaskarżenie wyroku. Stan rzeczy osądzonej i przywrócenie do stanu poprzedniego. Koszty sądowe i bezpłatna pomoc. Wykonanie wyroku. Kanoniczny proces małżeński – sprawy o orzeczenie nieważności małżeństwa, sprawy o separacje małżonków, proces o dyspensę od małżeństwa zawartego i niedopełnionego, proces dotyczący domniemanej śmierci współmałżonka.
Efekty kształcenia – umiejętności i kompetencje:
posługiwania się przepisami procesowymi w celu rozstrzygania zawiłych spraw życiowych; poszukiwania i konstruowania rozwiązań prawnych trudnych sytuacji życiowych.
 Prawo o posłudze nauczania
Rodzaje i sposoby przepowiadania słowa Bożego. Misyjna i apostolska działalność Kościoła. Wychowanie katolickie – rodzaje i typy szkół podstawowych, ponadpodstawowych i wyższych, ich działalność edukacyjna. Wyższe Seminaria Duchowne. Środki społecznego przekazu. Wyznanie wiary.
Efekty kształcenia – umiejętności i kompetencje:
dostrzegania, rozumienia i ustosunkowania się do działalności ewangelizacyjnej Kościoła i problemów z tym związanych.

Prawo o sakramentach
Zagadnienia wstępne. Materia i forma sakramentu. Zasady administrowania sakramentami. Poszczególne sakramenty – chrzest, bierzmowanie,  eucharystia, pokuta, namaszczenie chorych, święcenia.
Efekty kształcenia – umiejętności i kompetencje:
rozumienia i stosowania przepisów regulujących owocne sprawowanie i przyjmowanie sakramentów świętych w Kościele, tak aby były one źródłem łaski.

Prawo małżeńskie i rodzinne
Pojęcie małżeństwa i rodziny. Władza Kościoła nad małżeństwem. Sakramentalność i nierozerwalność małżeństwa chrześcijańskiego. Małżeństwo naturalne. Czynności poprzedzające zawarcie małżeństwa. Przeszkody małżeńskie. Zgoda małżeńska. Kanoniczna forma zawarcia małżeństwa. Małżeństwa mieszane. Skutki małżeństwa. Rozłączenie małżonków. Unieważnienie małżeństwa.
Efekty kształcenia – umiejętności i kompetencje:
stosowania przepisów stojących na straży trwałości małżeństwa i rodziny; wspomagania wiernych przeżywających trudności w tym względzie.

Prawo majątkowe
Pojęcie dóbr doczesnych. Zasady nabywania dóbr. Zarząd dobrami materialnymi. Umowy, zwłaszcza alienacja. Pobożne zapisy i testamenty. Pobożne fundacje.
Efekty kształcenia – umiejętności i kompetencje:
rozumienia zagadnień z zakresu prawa majątkowego; wspierania kościelnych osób prawnych i fizycznych w administrowaniu dobrami materialnymi. 

Prawo karne
Pochodzenie władzy karania w Kościele. Pojęcie przestępstwa kościelnego. Pojęcie i rodzaje kar kościelnych. Karanie przestępstw w ogólności. Ustawa karna i nakaz karny. Podmiot sankcji karnych. Kary oraz inne środki karne. Zasady wymierzania kar kościelnych. Ustanie kar. Kary za poszczególne przestępstwa.
Efekty kształcenia – umiejętności i kompetencje:
rozumienia wzajemnych związków przyczynowych między przestępstwem a karą kościelną; wieloaspektowego interpretowania zachowań negatywnych w społeczności kościelnej.

Prawo zakonne
Normy wspólne wszystkim instytutom życia konsekrowanego. Instytuty zakonne. Domy zakonne – ich erekcja i znoszenie. Zarząd instytutów zakonnych. Przyjmowanie kandydatów i kształcenie członków. Obowiązki i prawa instytutów oraz ich członków. Apostolstwo instytutów. Wyłączenie członków z instytutu. Konferencje wyższych przełożonych. Instytuty świeckie. Stowarzyszenia życia apostolskiego.
Efekty kształcenia – umiejętności i kompetencje:
rozpoznawania stylu życia konsekrowanego; formułowania porad prawnych w zakresie prawa wewnętrznego instytutu.

Katalog kierunków