Matematyka – 45/90 (inż.) h
Ciągi i szeregi liczbowe. Definicja i podstawowe właściwości funkcji jednej i wielu zmiennych. Funkcje elementarne. Rachunek różniczkowy i całkowy funkcji jednej zmiennej. Równania i układy równań. Elementy geometrii analitycznej i przestrzennej. Przykłady zależności funkcyjnych w przyrodzie.
Efekty kształcenia – umiejętności i kompetencje:
posługiwania się metodami matematycznymi w naukach o środowisku, technicznych lub rolniczych; opisu matematycznego zjawisk i procesów w przyrodzie; abstrakcyjnego rozumienia problemów z zakresu nauk przyrodniczych.
Fizyka – 45/60 (inż.) h
Podstawy mechaniki klasycznej. Elementy termodynamiki fenomenologicznej. Elementy hydromechaniki. Grawitacja. Drgania i fale w ośrodkach sprężystych. Elektryczne i magnetyczne właściwości materii. Elektryczność. Fale elektromagnetyczne. Polaryzacja, interferencja i dyf-rakcja fal. Elementy optyki falowej i geometrycznej. Elementy akustyki. Elementy fizyki jądrowej. Promieniotwórczość naturalna i sztuczna. Promieniowanie słoneczne. Promieniowanie kosmiczne. Elementy kosmologii.
Efekty kształcenia – umiejętności i kompetencje:
pomiaru lub określania podstawowych wielkości fizycznych; rozumienia zjawisk i procesów fizycznych w przyrodzie; wykorzystywania praw przyrody w technice i życiu codziennym.
Biologia i mikrobiologia – 120 h
Poziomy organizacji biologicznej (molekularny, organizmalny, populacyjny i gatunkowy). Organizacja genomów organizmów prokariotycznych i eukariotycznych. Podstawy genetyki klasycznej i molekularnej. Techniki inżynierii genetycznej. Organizmy genetycznie zmodyfikowane. Ewolucyjne procesy powstawania i wymierania gatunków. Przegląd systematyczny i charakterystyka biologiczna ważniejszych grup drobnoustrojów, roślin i zwierząt, ze szczególnym uwzględnieniem gatunków wymierających, zagrożonych, objętych ochroną oraz pełniących funkcje bioindykacyjne. Różnorodność biologiczna flory i fauny Polski.Charakterystyka mikroorganizmów, podstawy ich systematyki. Procesy metaboliczne drobnoustrojów: autotrofia, heterotrofia i chemolitotrofia. Rola mikroorganizmów w cyklach biogeochemicznych i biodegradacji. Mikrobiologia wody i gleb. Wykorzystanie drobnoustrojów w ochronie środowiska i zdrowia. Zasady izolacji, hodowli i identyfikacji drobnoustrojów. Mikroorganizmy chorobotwórcze dla roślin, zwierząt i ludzi oraz sposoby ochrony przed patogenami.
Efekty kształcenia – umiejętności i kompetencje:
rozumienia procesów biologicznych warunkujących życie na różnych poziomach jego organizacji, roli drobnoustrojów w utrzymywaniu równowagi biologicznej środowiska oraz powstawania i znaczenia organizmów transgenicznych; posługiwania się podstawowymi technikami pracy terenowej i laboratoryjnej biologów i mikrobiologów (obserwacji w naturze, rozpoznawania, identyfikacji i klasyfikacji podstawowych grup organizmów, posługiwanie się kluczami do oznaczania gatunków roślin i zwierząt, hodowli in vitro).
Chemia i biochemia – 120 h
Podstawowe pojęcia i prawa chemii. Układ okresowy a właściwości pierwiastków. Wiązania chemiczne. Podstawowe rodzaje reakcji chemicznych. Synteza, właściwości i zastosowania wybranych połączeń nieorganicznych. Pobieranie prób do analiz. Metody rozdziału substancji. Wybrane metody analizy chemicznej związków nieorganicznych i organicznych. Statystyczne opracowanie wyników. Zastosowania mechaniki kwantowej i termodynamiki statystycznej w chemii. Termodynamika chemiczna procesów odwracalnych i nieodwracalnych. Równowagi fazowe. Roztwory. Procesy sorpcji. Układy koloidalne. Kinetyka chemiczna. Kataliza. Podstawy elektrochemii. Korozja. Zastosowania spektroskopii elektronowej, oscylacyjnej i magnetycznego rezonansu jądrowego w chemii. Synteza, budowa, właściwości i zastosowania wybranych klas związków organicznych. Wybrane mechanizmy reakcji organicznych. Związki organiczne występujące w przyrodzie (tłuszcze, cukry, sterydy, witaminy, barwniki) – ich budowa i funkcje biologiczne w zależności od struktury. Molekularne aspekty powstania życia, procesów ewolucyjnych i funkcjonowania organizmów. Struktura i funkcje węglowodanów, lipidów, białek i kwasów nukleinowych. Budowa i funkcje błon biologicznych. Enzymy i koenzymy. Hormony. Regulacja podstawowych szlaków metabolicznych. Fotosynteza i inne procesy anaboliczne. Elementy immunochemii.
Efekty kształcenia – umiejętności i kompetencje:
opisu właściwości pierwiastków i związków chemicznych oraz stanów materii; opisu podstawowych typów reakcji chemicznych za pomocą równań; wykonywania obliczeń chemicznych; otrzymywania i identyfikacji prostych związków chemicznych; pomiaru lub wyznaczania wartości oraz oceny wiarygodności wielkości fizykochemicznych; bezpiecznego postępowania z chemikaliami oraz selekcji i utylizacji odpadów chemicznych; posługiwania się podstawowymi technikami biochemii; opisu znaczenia makrocząsteczek w przyrodzie oraz ich właściwości w relacji do budowy; opisu i interpretacji zjawisk i procesów zachodzących w przyrodzie ożywionej.
Ekologia i ochrona przyrody
Zakres i podstawowe zasady ekologii. Metodologia badań ekologicznych. Rozmieszczenie organizmów (poziom populacji i biocenozy) oraz czynniki ograniczające. Genetyka populacji. Geografia roślin i zoogeografia. Struktura, funkcje i dynamika ekosystemów (składniki, produkcja pierwotna i wtórna, łańcuchy i sieci troficzne, obieg materii, przepływ energii, budżet energetyczny). Główne biomy świata. Ekologia stosowana (eksploatacja populacji, przyjazne środowisku zintegrowane metody walki ze szkodnikami i pasożytami). Przyroda jako zbiór różnorodnych wartości: ekonomicznych, poznawczych (naukowych), edukacyjnych, estetycznych. Różnorodność biologiczna i krajobrazowa jako główny cel ochrony przyrody. Metody oceny oraz ochrony żywych zasobów przyrody. Ochrona przyrody w Polsce (zagrożenia różnorodności biologicznej, organizacja, akty prawne). Konwencje międzynarodowe i deklaracje w sprawie ochrony bioróżnorodności. Strategia ochrony przyrody Unii Europejskiej. System Natura 2000.
Efekty kształcenia – umiejętności i kompetencje:
rozumienia procesów ekologicznych i ewolucyjnych warunkujących różnorodność biologiczną; identyfikacji zagrożeń ekologicznych; posługiwania się skutecznymi instrumentami ochrony przyrody; stosowania zdobytej wiedzy w podejmowaniu decyzji politycznych i gospodarczych.
Geologia, geomorfologia i gleboznawstwo
Ziemia jako planeta układu słonecznego. Budowa Ziemi. Geosfery: jądro, płaszcz, litosfera. Pochodzenie minerałów i skał. Pochodzenie kontynentów i oceanów, tektonika płyt litosfery. Geologiczna skala czasu i sposoby datowania zdarzeń w historii Ziemi (podstawy stratygrafii). Zasada aktualizmu. Procesy endogeniczne (wulkanizm, plutonizm, metamorfizm) i egzogeniczne (eoliczne, fluwialne, zachodzące na stoku, w środowisku morskim, zlodowacenia, wietrzenie, kras). Naturalne krążenie pierwiastków w litosferze – powstawanie surowców mineralnych. Geologiczna i geomorfologiczna charakterystyka Polski: podstawowe formy geomorfologiczne i ich geneza. Mapy geologiczne i geomorfologiczne w różnych skalach. Antropogeniczne przekształcenia litosfery – ich waloryzacja oraz sposoby ograniczania. Gospodarowanie zasobami litosfery w myśl zasad zrównoważonego rozwoju. Czynniki glebotwórcze. Przemiany materii organicznej w glebach – próchnica, substancje humusowe. Woda w glebie i jej dostępność dla organizmów. Właściwości fizyczne gleb i ich znaczenie w kształtowaniu siedliska roślin oraz edafonu. Sorpcja glebowa i transport substancji (zanieczyszczeń) w glebach. Systematyka gleb Polski i świata. Waloryzacja użytkowa, żyzność i urodzajność gleb. Wpływ działalności człowieka na gleby – formy przekształceń, degradacja i ochrona gleb. Naturalne zagrożenia środowiska.
Efekty kształcenia – umiejętności i kompetencje:
opisu i interpretacji wybranych zjawisk i procesów geologicznych, geomorfologicznych i glebowych zachodzących współcześnie i w geologicznej skali czasu; rozumienia ekologicznych funkcji gleb; korzystania z map tematycznych; rozumienia podstawowych zmian i zagrożeń środowiska spowodowanych działalnością człowieka na powierzchni ziemi, w przypowierzchniowych warstwach skorupy ziemskiej i w glebach.
Hydrologia, meteorologia i klimatologia
Występowanie i obieg wody w przyrodzie. Bilans wodny Ziemi. Dyspozycyjne i odnawialne zasoby wodne. Geneza, typologia i uwarunkowania środowiskowe kształtowania się zasobów wodnych. Systemy rzeczne – sieci wód płynących, stany wód, przepływy, miary odpływu, niżówki, wezbrania i powodzie. Jeziora naturalne i sztuczne – geneza, typy, zasilania, termika i wahania stanów. Mokradła. Morza i oceany – pochodzenie, chemizm i dynamika wód. Ingerencja człowieka w obieg wody – wzbogacanie zasobów, ograniczanie niedoborów, zapobieganie powodziom. Potrzeby wodne gospodarki. Klasyfikacja (normy) i przydatność wód użytkowych. Zagrożenia, degradacja i ochrona zasobów wodnych. Przyrodnicze skutki degradacji wód. Atmosfera ziemska – ewolucja, budowa, właściwości, dynamika i zachowanie. Bilans energetyczny układu Ziemia-atmosfera. Obieg ciepła i wody w atmosferze. Zanieczyszczania i samooczyszczanie atmosfery. Rozprzestrzenianie zanieczyszczeń drogą atmosferyczną. Antropogeniczne zmiany atmosfery. Czynniki i procesy klimatotwórcze. Klimat różnych stref Ziemi. Zmiany klimatu. Elementy opisu pogody. Meteorologia synoptyczna. Wykorzystanie wiedzy o klimacie.
Efekty kształcenia – umiejętności i kompetencje:
opisu i interpretacji zjawisk i procesów klimatologicznych, meteorologicznych i hydrologicznych w powiązaniu ze stanem środowiska przyrodniczego; wyznaczania podstawowych charakterystyk meteorologicznych i hydrologicznych; identyfikacji zagrożeń dla zasobów wodnych i stanu atmosfery; oceny systemów ochrony zasobów wodnych i atmosfery; posługiwania się podstawowymi technikami pomiarowymi.
Prawo i ekonomia w ochronie środowiska
Podstawowe pojęcia, koncepcje i zasady prawa ochrony środowiska. Międzynarodowe i wspólnotowe prawo ochrony środowiska. System prawa ochrony środowiska w Polsce: podstawowe akty prawne, organizacja administracji ochrony środowiska, ustawowe kompetencje organów administracji w zakresie ochrony środowiska, udział społeczeństwa w procedurach decyzyjnych, odpowiedzialność karna, cywilna, administracyjna i karno-administracyjna za naruszanie stanu środowiska. Zasady postępowania sądowego w przypadkach naruszania regulacji prawnych dotyczących środowiska. Teledetekcja i geograficzne systemy informatyczne. Podstawowe instrumenty ekonomiczne ochrony środowiska w Polsce i innych krajach, ze szczególnym uwzględnieniem Unii Europejskiej. Zanieczyszczenia a ochrona środowiska i wzrost gospodarczy. Aspekty ekonomiczne i społeczne zrównoważonego rozwoju. Instrumenty prawno-administracyjne i ekonomiczne gospodarowania zasobami naturalnymi. Polityka ekologiczna w gospodarce rynkowej. Finansowanie przedsięwzięć w zakresie ochrony środowiska.
Efekty kształcenia – umiejętności i kompetencje:
rozumienia najistotniejszych cech regulacji prawnych i ekonomicznych, wzajemnych związków między nimi i tendencji ich rozwoju na poziomie międzynarodowym, wspólnotowym i krajowym; odnajdywania powiązań pomiędzy regulacjami funkcjonującymi na różnych szczeblach; posługiwania się terminologią i znajomością aktów prawnych; wykorzystywania instrumentów prawno-ekonomicznych w działalności gospodarczej, edukacyjnej, badawczej i monitoringowej; zarządzania środowiskiem.
Instrumenty ochrony środowiska
Systemy zarządzania środowiskiem. Odpowiedzialność instytucji i przedsiębiorstw za stan i ochronę środowiska. Ocena i zarządzenie ryzykiem zagrożeń środowiskowych. Standardy i normy środowiskowe. Monitoring środowiska – cele i zasady. Zasady pobierania prób środowiskowych, wykonywania pomiarów analitycznych, eliminacji substancji przeszkadzających i efektów matrycowych, interpretacji wyników. Systemy i techniki pomiarowe w monitoringu środowiska. Podstawowe wskaźniki i dopuszczalne normy stanu środowiska – powietrza, wody i gleby. Reprezentatywność laboratoriów. Monitoring powietrza, wód, osadów i gleby. Monitoring skażeń promieniotwórczych. Biomonitoring. Gromadzenie i przetwarzanie danych o środowisku. Teledetekcja i geograficzne systemy informatyczne. Sieć monitoringu polskiego, europejskiego, światowego. Monitoring zintegrowany. Zasady i przepisy polskie i międzynarodowe dotyczące ocen oddziaływania na środowisko (OOŚ). Metody wykonywania OOŚ. Raporty OOŚ dla wybranych przedsięwzięć.
Efekty kształcenia – umiejętności i kompetencje:
analizowania i oceniania systemów zarządzania środowiskiem w skali lokalnej; organizowania monitoringu środowiska i interpretacji wyników; rozumienia znaczenia procedury OOŚ w ochronie środowiska; programowania i współuczestniczenia w realizacji OOŚ.
Technologia ochrony środowiska
Podstawy technologii przemysłowych (źródła energii i surowców, zasady technologiczne, podstawowe procesy technologiczne, analiza cyklu życiowego produktów). Zasady tworzenia technologii przyjaznych środowisku – bezodpadowych i niskoodpadowych. Analiza wybranych technologii uciążliwych dla środowiska. Główne źródła zanieczyszczeń powietrza. Pierwotne i wtórne metody zapobiegania zanieczyszczaniu atmosfery. Ograniczanie emisji zanieczyszczeń. Charakterystyka procesów stosowanych w ochronie powietrza (absorpcja, adsorpcja, spalanie). Zasada działania odpylaczy i urządzeń stosowanych do usuwania zanieczyszczeń gazowych. Główne źródła zanieczyszczeń wód. Sposoby oczyszczania wód powierzchniowych i podziemnych. Uzdatnianie wody do celów komunalnych oraz przemysłowych. Charakterystyka, klasyfikacja, skład i właściwości ścieków. Technologie oczyszczania ścieków komunalnych i przemysłowych. Źródła i charakterystyka odpadów. Zasady postępowania z odpadami: gromadzenie, wykorzystanie do celów przemysłowych i rolniczych, unieszkodliwianie, deponowanie. Polimery biodegradowalne i surfaktanty. Recykling polimerów i tworzyw sztucznych. Postępowanie z odpadami niebezpiecznymi (systemy zintegrowane). Podstawy biotechnologii środowiskowej (wykorzystanie czynników biotycznych do usuwania zanieczyszczeń ze środowiska). Zastosowanie technik membranowych w technologii wody, oczyszczaniu ścieków oraz powietrza. Elektrochemia ekologiczna.
Efekty kształcenia – umiejętności i kompetencje:
stosowania podstawowych technologii w ochronie środowiska; wskazywania rozwiązań czyniących technologie mniej uciążliwymi dla środowiska; proponowania rozwiązań technologicznych i zasad eksploatacji urządzeń wykorzystywanych w ochronie i oczyszczaniu poszczególnych elementów środowiska.
Zagrożenia cywilizacyjne i zrównoważony rozwój
Środowisko, zasoby przyrody, twory przyrody. Biosfera jako środowisko globalne. Biologiczny i kulturowy związek człowieka ze środowiskiem. Ogólne zasady gospodarowania zasobami odnawialnymi i nieodnawialnymi. Zagrożenia środowiska w przestrzeni (lokalnej, regionalnej, globalnej) i pod względem natężenia stresu środowiskowego. Zagrożenia fizyczne, chemiczne i biologiczne, w tym: mikrobiologiczne i parazytologiczne. Katastrofy ekologiczne a klęski żywiołowe. Wpływ rozwoju (ewolucji) form życia na stan wód, atmosfery i litosfery. Globalne przyczyny zagrożeń: przyrost demograficzny, rozwój techniki, powszechna urbanizacja, zbrojenia i wojny, stosunki społeczno-ekonomiczne i modele życia. Skutki zagrożeń globalnych: zmiany klimatu i zawartości ozonu w atmosferze, ubytki lasów, pustynnienie, zanik różnorodności biologicznej, zanieczyszczenie wód, atmosfery i pedosfery. Nadzieje i obawy związane z rozwojem nauki i technologii. Przegląd koncepcji i wskaźników rozwoju zrównoważonego. Inne opcje rozwoju – model społeczeństwa konsumpcyjnego i konserwacyjnego. Wdrażanie zasad rozwoju zrównoważonego w polityce ekologicznej Polski. Przykłady stosowania zasad ekorozwoju w gospodarce. Trudności zharmonizowania: efektu ekonomicznego, zaspokajania potrzeb społecznych i ochrony środowiska. Promowanie rozwoju zrównoważonego poprzez wzrost świadomości, etykę ekologiczną i edukację.
Efekty kształcenia – umiejętności i kompetencje:
Oceny zasobów i możliwości regeneracyjnych przyrody; racjonalnej oceny funkcjonowania człowieka w przyrodzie w skali lokalnej i globalnej; oceny przyczyn i skutków procesów społecznych, ekonomicznych i ekologicznych; oceny zagrożeń powodowanych działalnością człowieka; wdrażania zasad zrównoważonego rozwoju; posługiwanie się argumentami na rzecz zrównoważonego rozwoju.
Inżynieria procesowa
Przepływ płynów. Przepływy przez warstwy porowate. Mieszanie i napowietrzanie płynów. Ruch ciał stałych w płynach (sedymentacja, fluidyzacja). Rozdzielanie zawiesin ciał stałych w płynach (filtracja, odwirowanie, flotacja, odpylanie). Mechanizmy wymiany ciepła (przewodzenie, konwekcja, wymiana drogą promienistą). Procesy wymiany masy (dyfuzja, wnikanie i przenikanie masy). Destylacja i rektyfikacja. Ekstrakcja. Absorpcja i adsorpcja. Suszenie ciał stałych. Klimatyzacja. Podstawowe aparaty i urządzenia do transportu płynów, mieszania, rozdzielania mieszanin niejednorodnych oraz wymiany ciepła i masy. Podstawowe elementy maszyn i urządzeń stosowanych w technologiach ochrony środowiska – wymagania stawiane takim maszynom i urządzeniom. Dobór tworzyw konstrukcyjnych i armatury. Dobór aparatów i urządzeń pod kątem technologii stosowanych w ochronie środowiska.
Efekty kształcenia – umiejętności i kompetencje:
korzystania ze schematów technologicznych; wykonywania projektów procesowych; dokonywania wyboru operacji jednostkowej odpowiedniej dla rozwiązania określonego problemu technologicznego; identyfikacji parametrów procesowych, których kontrola jest niezbędna dla oceny przebiegu procesu; dokonywania wyboru tworzyw konstrukcyjnych i urządzeń wchodzących w skład instalacji; dokonywania korekt parametrów procesowych w trakcie eksploatacji instalacji; merytorycznej współpracy w zakresie projektowania, rozruchu, eksploatacji i remontów instalacji.
Techniki odnowy środowiska
Zagrożenia, degradacja i przekształcenia gleb, gruntów, wód podziemnych, zbiorników i cieków wodnych oraz krajobrazu. Zanieczyszczenia chemiczne środowiska. Technologie remediacji i rekultywacji gleb i gruntów. Rekultywacja terenów zdegradowanych. Metody poprawy jakości wód podziemnych. Zasady ochrony zbiorników (jezior) i cieków wodnych. Metody rekultywacji zbiorników i cieków wodnych. Techniczne i ekologiczne działania umożliwiające renaturyzację wód. Wymagania przyrodnicze, ograniczenia i skutki renaturyzacji wód. Bioremediacja i fitoremediacja. Rośliny w odnowie środowiska i renaturyzacji wód. Rewaloryzacja krajobrazu.
Efekty kształcenia – umiejętności i kompetencje:
identyfikowania przyczyn degradacji gleby, zasobów wodnych i krajobrazu; prowadzenia studiów nad celowością i zakresem prac poprawiających stan środowiska; racjonalnego planowania przedsięwzięć odnowy środowiska uwzględniających potrzeby przyrodnicze oraz ograniczenia gospodarcze; prognozowania skutków podejmowanych działań na rzecz odnowy środowiska.
Technologie bioenergetyczne
Bezpieczeństwo energetyczne świata i Polski. Źródła energii. Energia a środowisko i gospodarka. Zasoby i charakterystyka odnawialnych źródeł energii (OZE) ze szczególnym uwzględnieniem biomasy. Ogniwa paliwowe. Światowe, unijne i krajowe trendy wykorzystania OZE. Energia z biomasy – bioenergia/agroenergia. Surowce pochodzenia rolniczego do produkcji biopaliw płynnych – bioetanolu, estrów wyższych kwasów tłuszczowych oraz paliw niepłynnych. Specyfika agrotechniczna surowców na biokomponenty – zaplecze do ich wytwarzania i technologie przetwarzania. Pozyskiwanie biomasy na paliwa stałe – zrębki, brykiety, pelety oraz wtórne nośniki energii (gazowe i płynne). Technologie produkcji wieloletnich roślin jako surowców lignino-celuluzowych do termo-chemicznej konwersji biomasy (otrzymywania tlenku węgla, biometanolu) oraz mikrobiologicznego przetwarzania biomasy (do uzyskiwania metanu). Beztlenowa fermentacja ścieków odzwierzęcych, mleczarskich i browarnych. Przedsiębiorstwa produkcji roślin energetycznych, monitoring plantacji energetycznych, struktura produkcji surowca. Układy rolniczo-energetyczne i ciepłownicze. Logistyka zaopatrzenia energetyki i ciepłownictwa w biomasę. Projektowanie potencjału energetycznego OZE i ich wykorzystanie na poziomie lokalnym. Uwarunkowania prawne i ekonomia wytwarzania i użytkowania energii ze źródeł odnawialnych. Finansowanie inwestycji bioenergetycznych. Koszty wytwarzania energii ze źródeł konwencjonalnych i odnawialnych. Bioenergetyczne inwestycje innowacyjne.
Efekty kształcenia – umiejętności i kompetencje:
ekonomiczno-rolniczej oceny przydatności odnawialnych źródeł energii – szczególnie pochodzenia rolniczego – na poziomie lokalnym i krajowym oraz zapotrzebowania na nie; organizowania i zarządzania zapleczem surowcowym przedsiębiorstw przetwórczych biomasy; środowiskowej oceny zastosowań bioenergii w gospodarce i rolnictwie.
Statystyka i modelowanie w naukach o środowisku – 30 h
Podstawowe pojęcia rachunku prawdopodobieństwa. Podstawy statystyki. Zasady opracowywania danych empirycznych. Znaczenie i stosowanie metod statystycznych w badaniach i analizach środowiskowych. Modele deterministyczne i probabilistyczne wybranych procesów zachodzących w przyrodzie. Modelowanie zjawisk w przyrodzie.
Efekty kształcenia – umiejętności i kompetencje:
posługiwania się metodami statystycznymi w opracowywaniu danych i analizach środowiskowych; modelowania procesów i zjawisk w przyrodzie; przewidywania skutków zamierzonego oddziaływania na środowisko.
Ekotoksykologia
Pojęcie i klasyfikacja trucizn. Mechanizmy działania trucizn. Dawka. Mutagenność kancerogenność i teratogenność. Toksyny w środowisku, ksenobiotyki. Intoksykacja środowiska. Obrót, retencja, biokumulacja, biomagnifikacja i biotransformacja toksyn w środowisku. Toksokinetyka i toksodynamika środowiska. Eliminacja toksyn ze środowiska. Detoksykacje i demutageneza. Testy i ocena toksyczności. Analityka substancji toksycznych w środowisku. Ryzyko zatrucia środowiska. Antropogeniczne źródła toksyn. Prewencja intoksykacji.
Efekty kształcenia – umiejętności i kompetencje:
posługiwania się metodyką toksykologii w zakresie ochrony środowiska; oceny potencjalnych źródeł intoksykacji; racjonalnego i bezpiecznego stosowania substancji ekotoksycznych; oceny zatrucia i sposobów detoksykacji.
Planowanie przestrzenne
Przestrzenne jednostki przyrodnicze. Ocena i waloryzacja krajobrazu. Struktura władania i użytkowania przestrzeni. Zasady kształtowania ekotonów. Gospodarowanie przestrzenią w różnych typach krajobrazu – polityka przestrzenna, planowanie. System planowania przestrzennego w Polsce i jego organizacja. Dokumentacja planistyczna. Procedury korzystania z przestrzeni (analiza studium uwarunkowań i kierunków zagospodarowania przestrzennego gminy, miejscowe plany zagospodarowania, strategia rozwoju regionalnego, koncepcja zagospodarowania przestrzennego kraju). Planowanie przestrzenne jako narzędzie realizacji zasad zrównoważonego rozwoju i ochrony środowiska. Skutki prawne planów zagospodarowania przestrzennego. Ograniczenia w korzystaniu z przestrzeni. Obszary szczególnego przeznaczenia. Konflikty przestrzenne.
Efekty kształcenia – umiejętności i kompetencje:
identyfikacji rodzajów krajobrazu; współpracy z planistami; analizy i interpretacji dokumentów planistycznych; oceny skutków środowiskowych miejscowych planów zagospodarowania przestrzennego; sporządzania części przyrodniczej studiów uwarunkowań i kierunków zagospodarowania przestrzennego.
Polityka ochrony środowiska
Problemy strategiczne ochrony środowiska na świecie i w Polsce. Ochrona środowiska a polityki sektorowe Unii Europejskiej. Polityka ekologiczna państwa. Regionalne i lokalne strategie i programy ochrony środowiska. Zasady i metody prognozowania w ochronie środowiska. Instrumenty administracyjne i rynkowe. Podział kompetencji. Odpowiedzialność w ochronie środowiska. Udział społeczeństwa w realizacji celów polityki środowiskowej. Pozarządowe organizacje ekologiczne w Polsce i na świecie. Programy ochrony środowiska. Narodowa Strategia Edukacji Ekologicznej.
Efekty kształcenia – umiejętności i kompetencje:
rozumienia zmian w polityce ochrony środowiska; rozumienia uwarunkowań politycznych i prawno-ekonomicznych w ochronie środowiska; rozumienia zasad polityki ekologicznej; wykorzystywania wiedzy z zakresu problematyki środowiskowej w edukacji i kształtowaniu świadomości ekologicznej społeczeństwa i tworzeniu programów ochrony środowiska na różnych poziomach.
