Ekspedytor, spedytor, logistyk - zawody dla zorganizowanych
Do jakiej pracy przygotowują studia na kierunku logistyka i co właściwie ten termin oznacza? Jakie są obowiązki ekspedytora, spedytora i logistyka? Jakie są wady i zalety wymienionych zawodów? Ile zarabia specjalista ds. logistyki? Zapraszamy do zapoznania się z kolejnym artykułem w dziale zawody przyszłości.
Najprościej rzecz ujmując ekspedytor to osoba zatrudniona w firmie transportowej, odpowiedzialna za to, by towary dotarły w dane miejsce na czas i w nienaruszonym stanie. Ekspedytor zajmuje się przyjmowaniem i wydawaniem przesyłek różnego rodzaju: bagażów, towarów, wyrobów gotowych i półfabrykatów ze składów i środków transportu kolejowego, morskiego, lotniczego. Nadzoruje pakowanie, załadunek, ważenie i mierzenie przesyłek, a także prawidłowe wypełnienie listów przewozowych. Często kieruje zespołem ludzi przy ekspedycji towarów oraz współpracuje z klientami w zakresie oferowanych usług przewozowych.
Praca ekspedytora jest bardzo odpowiedzialna - dokumentacja przeładunkowo-składowa musi być prowadzona prawidłowo i czytelnie. Protokoły uszkodzeń muszą być sporządzane terminowo, a wszelkie braki, nadwyżki, kradzieże towarów oraz inne szkód w transporcie powinny być raportowane na bieżąco. W związku z tym dokładność i skrupulatność są bardzo pożądanymi cechami w tej pracy. Dobry ekspedytor musi odznaczać się także niezłą pamięcią, uzdolnieniami rachunkowymi i uporządkowaniem.
Jako ekspedytor pracować może praktycznie każdy, kto ukończył szkołę ponadgimnazjalną. W dużej mierze w zawodzie tym liczą się wspomniane wcześniej predyspozycje niż określona wiedza. Coraz częściej jednak wfirmach ekspedycyjno–transportowych zatrudniane są jednak osoby z wyższymi kwalifikacjami. Najczęściej brani pod uwagę absolwenci kierunku transport, logistyka lub zarządzanie.
W odróżnieniu od spedytora, który urzęduje w biurze i którego głównymi narzędziami pracy są telefon, komputer i faks, ekspedytor często pracuje również w magazynie i na otwartym powietrzu z czym związane są pewne zagrożenia. Nierzadko u ekspedytorów ujawniają się przewlekłe choroby układu ruchowego, które są wynikiem pracy w ruchu i dźwigania towarów. Ponadto praca na wolnym powietrzu naraża na przewlekłe choroby układu oddechowego. Niektóre stanowiska wyróżniają się zwiększoną wypadkowością, takie jak np. ekspedytor kolejowy. Ekspedycja wiąże się również z długim dniem pracy oraz, w niektórych wypadkach, z częstymi wyjazdami służbowymi.
Znaleźć ładunek i wolny samochód - tak najkrócej można by scharakteryzować podstawowy obowiązek spedytora. Choć pozornie wydaje się to proste, praca spedytora wcale łatwa nie jest. Podstawową trudnością jest fakt, że nie można zdobyć wykształcenia w zawodzie - zawodu spedytora tak naprawdę można wyuczyć się jedynie w praktyce.
Głównym zadaniem spedytora jest organizowanie transportu kolejowego, samochodowego lub lotniczego na terenie kraju lub zagranicą. Spedytor organizuje więc wyładunek towarów lub załadunek ich do samochodów, wagonów, samolotów, uzgadnia sposoby i miejsca dostarczenia ładunku. Sporządza umowy z klientami, kontrahentami krajowymi i zagranicznymi. Prowadzi rozliczenia cła, wypełnia druki celne. W praktyce spedytor może być więc zarówno specjalistą ds. sprzedaży jak i specjalistą ds. logistyki.
W małych firmach spedytor pełni często rolę handlowca i jego zadaniem jest pozyskanie frachtu i poszukiwanie nowych klientów. Do obowiązków spedytora może również należeć wystawienie faktury za usługę i windykacja należności. Charakter pracy spedytora w firmie transportowej (z własnym taborem) rożni się od pracy na tym stanowisku w firmie spedycyjnej (bez własnych środków transportu). Ten pierwszy szuka przede wszystkim ładunków, drugi – przewoźników. Dlatego najważniejsze w pracy spedytora są sprawdzone kontakty – z przewoźnikami w firmie spedycyjnej i z klientami/spedycjami w firmie transportowej.
Do pracy spedytora najlepiej nadają się osoby lubiące kontakt z ludźmi i dużą dawkę codziennej adrenaliny, ale też dokładne i dobrze zorganizowane, odporne na stres, zdolne do podejmowania błyskawicznych decyzji. Spedytor musi być również sprawnym negocjatorem. Rozmowy z niezadowolonymi klientami lub kierowcami wymagają stalowych nerwów i wysoko rozwiniętej samokontroli. Od osoby pracującej na tym stanowisku wymagana jest również dyspozycyjność - odbieranie telefonów w nocy lub załatwianie spraw w weekendy czy podczas urlopu to dla spedytora chleb powszedni. W związku z tym, że na stanowisku spedytora wynagrodzenie najczęściej składa się z podstawy i premii uzależnionej od uzyskanych obrotów i wypracowanej marży, osoba pracująca w tym zawodzie musi mieć żyłkę handlowca.
Specjalista ds. logistyki to raczej nazwa stanowiska niż konkretny zawód - zapotrzebowanie na logistyków wykazuje bowiem wiele gałęzi przemysłu. Logistycy potrzebni są nie tylko w transporcie, ale także w budownictwie, motoryzacji, elektronice, energetyce itd. Krótko rzecz ujmując - tam gdzie jest produkcja i/lub sprzedaż, potrzeby jest i logistyk.
Lista obowiązków osoby zatrudnionej na stanowisku specjalista ds. logistyki jest długa i nie zawsze do końca sprecyzowana. Logistyk jest odpowiedzialny za podejmowanie decyzji dotyczących przemieszczania towarów, komponentów i półproduktów, rozwiązywanie problemów związanych z transportem, optymalizację sieci magazynów i przystosowanie ich do wymagań odbiorców, planowanie zamówień i koordynowanie dostaw, sporządzanie raportów dla potrzeb firmy i sprawdzanie ich zgodności z procedurami. Dodatkowo nierzadko zajmuje się również sprawami związanymi z transportem, odprawami celnymi, rozwiązywaniem bieżących problemów.
Praca logistyka to zajęcie odpowiedzialne i stresujące, wymagające dużej dyspozycyjności i umiejętności pracy pod presją czasu - a więc nie dla każdego. Na stanowisko specjalisty ds. logistyki najczęściej przyjmowane są osoby z wyższym wykształceniem, głównie absolwenci kierunków logistyka, transport, zarządzanie. Oczywiście wykształcenie kierunkowe nie jest niezbędne, jeśli osoba ubiegająca się o stanowisko specjalisty ds. logistyki ma już pewne doświadczenie w branży i odpowiednie predyspozycje charakterologiczne. Szczególnie pożądanymi cechami są zdolność planowania, świadomość kosztowa i konsekwentnie zdolność realizowania harmonogramu zamówień. Logistyk musi umieć pracować zarówno samodzielnie jak i w zespole, być komunikatywny i otwarty. Powinien potrafić współpracować z klientem, a także ze spedycją, przewoźnikiem oraz innymi działami firmy.
Arkusz kalkulacyjny nie powinien mieć przed logistykiem tajemnic. Bardzo istotna jest również znajomość języków obcych. Nierzadko warunkiem koniecznym przyjęcia na stanowisko związane z zarządzaniem transportem albo logistyką jest znajomość nie jednego, ale dwóch czy trzech języków obcych. Więc nie tylko angielski, ale także niemiecki, rosyjski, francuski czy hiszpański znacząco zwiększą szanse w zawodzie, a także przyczynią się do wzrostu płacy.
Zarobki w logistyce i transporcie
Zarobki w branżach związanych z transportem i logistyką są bardzo zróżnicowane i ściśle związane z zajmowanym szczeblem. Najniższe zarobki osiągają pracownicy szeregowi spośród, których co dziesiąty zarabia poniżej 1 500 PLN miesięcznie. Najwyższe dochody osiągają dyrektorzy. W 2008 roku według firmy Sedlak&Sedlak dyrektor ds. logistyki był w Polsce nalepiej opłacanym specjalistą tuż po dyrektorze finansowym. Połowa z osób zatrudnionych na tym stanowisku w 2008 roku zarabiała bowiem pomiędzy 10 000 PLN a 21 500 PLN. W 2008 roku specjaliści ds. logistyki zarabiali na poziomie 3 500 PLN, kierownicy ds. logistyki mieli zaś płace o 88% wyższe.
Źródła: Ogólnopolskie Badanie Wynagrodzeń, e-gospodarka.pl
Podobne artykuły
-
Jak zostać bioinformatykiem? - unikatowy kierunek w WWSiS we Wrocławiu
Jedną z najszybciej rozwijających się dyscyplin naukowych jest bioinformatyka. Stanowi ona połączenie biologii z informatyką, które j...
-
Dekarz poszukiwany. Dlaczego warto nim zostać i jak zacząć pracować w zawodzie?
Bardzo często mówi się o rosnącym zapotrzebowaniu na programistów, lekarzy czy nauczycieli, ale coraz większym problemem staje się r&oac...
-
Zapotrzebowanie na etycznych hakerów
Cyberatak Rosji zwiększa zapotrzebowanie na etycznych hakerów. W Polsce brakuje ich ponad 17 tys., w UE aż 200 tys. W związku z wojną w Ukrain...
-
#womeninscience w WAT
Wojskowa Akademia Techniczna jest miejscem pracy i rozwoju kariery naukowej wielu kobiet nauki, dlatego z okazji Międzynarodowego Dnia Kobiet i Dziewc...